Zbog narodnih verovanja sove su mnogi smatrali “zlosutnicama”. Stari su govorili da glas sove nagoveštava bolest. Ako je sela na vašu kuću, neko će iz kuće biti bolestan. Tamo gde sove pevaju, zakopano je blago. Ako želite da ga iskopate, za vreme kopanja ne smete da govorite.
Međutim, ornitolozi i ljubitelji ptica, sove smatraju izuzetno zanimljivim pticama, koje su samo pogrešno predstavljane kroz narodna verovanja. U Srbiji je zabeleženo deset vrsta sova, a na jednoj planini se gnezdi cak 8 vrsta. Tpovodom postavljeno je nekoliko kućica za posmatranje aktivnosti ovih pretežno noćnih životinja.
Prvi podaci o pticama na Jadovniku potiču iz 19. veka. „Ovde je najčešća uralska sova, kojoj je ovo područje najveće stanište u Srbiji. Ona uglavnom živi na oko 1400 metara visine i gnezdi se gde god ima pogodno stanište. Na ovom području su pronađene i gaćasta kukumavka, ćuk, buljina…Od vrsta koje su registrovane u Srbiji na Jadovniku ne žive jedino kukuvija i ritska sova“, kaže Vjekoslav Joksimović iz Udruženja građana Jadovnik.
Među njima posebno treba izdvojiti one vrste koje su tipično šumske vrste, koje žive u visokoplaninskim šumama, kao što su gaćasta kukumavka, dugorepa sova, kojima je Jadovnik jedno od svega nekoliko gnezdilišta u celoj državi”, objašnjava Uroš Pantović iz Fondacije za zaštitu lešinara.
Jadovnik je i jedno od poslednjih gnezdilišta jarebice kamenjarke, ovde je i jedno od najznačajnijih gnezdilišta beloglavog supa, a na ovoj planini, koja se prostire između Prijepolja i Sjenice, registrovano je prisustvo oko 140 vrsta ptica.
Sa partnerima iz Crne Gore lokalna udruženja postavila su na nekoliko lokacija kućice za posmatranje i fotografisanje sova. One se uglavnom prate na osnovu njihovog oglašavanja, a radi se monitoring i markiranje. Takođe, postavljeno je nekoliko kućica za njihovo nastanjivanje, ali se one i dalje uglavnom gnezde u šupljinama stabala.
„U ovom zaseoku ima petoro stanovnika, a pre nekoliko decenija bilo ih je oko 200. Tako da se ovde u poslednje vreme pojavljuju medvedi, vukovi, beloglavi supovi, pogotovo na hranilištima koja su formirana. A na tim hranilištima se pojavljuju i puhovi i veverice, koji jedu kukuruz, tako da smo snimili i sove koje love puhove“, dodaje on.
Sove, osim čoveka, nemaju prirodnih neprijatelja, a najviše stradaju usled trovanja ili krivolova.
zapadne info
Ovaj projekat je sufinansiran sredstvima koje je opredelila opština Prijepolje
Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove opštine Prijepolje